بررسی انواع خشم از دید روانشناسی

خشم یک احساس عمومی است. همه ی ما ممکن است زمانی ناراحت، آزرده و ناامید شویم. تصور اشتباهی که در مورد انواع خشم وجود دارد این است که خشم همیشه با رفتار های خاص و داد و فریاد بیان می شود. اما خشم احساسی بسیار پیچیده تر است.

بررسی انواع خشم از دید روانشناسی

 بر اساس تحقیقات پروفسور Ephrem Fernandez خشم دارای ۵۶ بعد است که مهم ترین آنها عبارتند از:

• جهت خشم (درونی یا برونی)
• واکنش به خشم (مقاومت کردن یا تلافی کردن)
• نوع خشم (فیزیکی یا زبانی)
• میزان تحرک خشم (قابل کنترل یا غیر قابل کنترل)
• هدف خشم (آرام کننده یا تنبیه کننده)

همه ی ما هنگامی که احساس خطر و تهدید، ناامیدی و بی حرمتی کنیم خشمگین می شویم و این خشم از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

انواع خشم که ما از خود نشان می دهیم، بسته به خلق و خو و شرایطی که در آن هستیم می تواند متفاوت باشد. خشم بطور ذاتی نمی تواند خوب یا بد باشد و فقط یک احساس است.

چگونگی کنترل خشم مان، می تواند باعث تفاوت در ایجاد فضایی بهتر، و یا در پی داشتن نتایج منفی و ناخواسته شود

با این که در مورد تعداد و انواع خشم ، در بین روانشناسان اتفاق نظری وجود ندارد، اما ما ۱۰ نوع خشم رایج را برایتان توضیح خواهیم داد.

پیشنهاد می کنیم برای تشخیص انواع خشم خود و چگونگی کنترل آن، این مقاله را مطالعه کنید.

نوع خشم تان را مشخص و استراتژی هایی که برای کنترل آن وجود دارند را بررسی کرده تا بتوانید با خشم تان مقابله کنید.

نوع اول: خشم جسور

خشم جسور نوعی خشم مثبت و سازنده است. اگر خشم شما از نوع جسور است، از آن می توانید برای سازندگی و تغییرات مثبت استفاده کنید.

با این خشم، شما به جای نشان دادن رفتار های مقابله ای، داد و فریاد، ناسزا و رفتار های نامناسب، از خشم تان در جهت تغییر جهان اطراف استفاده کرده و هیچ اضطرابی ایجاد نخواهید کرد.

استراتژی های کنترل خشم جسور

خشم جسور می تواند یک محرک بسیار مثبت و قوی باشد. از خشم تان برای دست آورد های جدید و تغییرات مثبت استفاده کنید.

نوع دوم: خشم رفتاری از مرسوم ترین انواع خشم

این نوع خشم با رفتار بروز داده می شود و معمولا پرخاشگرانه است. اگر شما تجربه ی چنین خشمی را دارید، ممکن است از این احساس به شدت ناراحت و شرمگین شده باشید.

این رفتار ها می توانند شامل کتک کاری و پرخاش به اشخاص و یا پرت کردن و شکستن اشیاء اطراف باشد.

استراتژی های کنترل خشم

Thomas Paine فیلسوف بزرگ می گوید: مهم ترین و بهترین راه برای کنترل خشم، به تعویق انداختن آن است

و این بهترین توصیه برای کنترل خشم رفتاری می باشد. اگر فکر می کنید که خشم به شما غلبه می کند، سعی کنید خود را آرام کنید.

اگر امکان دارد از آن دوری کرده و برای کنترل خشم تان، با خود حرف بزنید تا آرام شوید. (با خود صحبت کنید و به خود بگویید “آرام باش” تا جایی که احساس کنید از نظر روانی و فیزیکی آرام شده و سپس به بررسی مسئله بپردازید).

نوع سوم: خشم مزمن

خشم مزمن، از انواع خشم رو به افزایش است که در شرایط خاصی ایجاد می شود و هدف خشم نیز خود فرد می باشد.

این خشم دارای ویژگی های عادی است. عواقب و نتایج این نوع خشم، بر روی سلامتی خود فرد تاثیر بسیار می گذارد.

استراتژی های کنترل خشم

برای آرام کردن و برطرف کردن دلایل خشم تان اندکی زمان صرف کنید

اگر بتوانید علل و محرک های خشم تان را شناسایی کنید، ممکن است بتوانید کشکمش های درونی تان را برطرف کرده و خود و یا اشخاصی که در گذشته باعث رنجش شما شده اند را ببخشید.

پروسه ی بخشش بسیار اهمیت دارد  و می تواند شما را آرام تر کند.

نوع چهارم: خشم قضاوت کننده

خشم قضاوت کننده از انواع خشم عادلانه ای است که در پاسخ به قصور و یا ظلمی که از کسی سر زده است، ایجاد می شود.

با این که به نظر می رسد که این نوع خشم  از نظر اخلاقی عالی است،  اما گاهی از مسیر خود منحرف شده و منفی تلقی می شود.

استراتژی های کنترل خشم

سعی کنید شرایط را سبک و سنگین کنید زیرا در اغلب موارد، مسئله از آن چیزی که در ظاهر به نظر می رسد، آسان تر است.

نظرات دیگران نیز می توانند بر روی احساسات شما تاثیر گذاشته و باعث حل مسئله در ذهن شما شوند.

بررسی انواع خشم از دید روانشناسی

نوع پنجم: خشم طاقت فرسا

خشم طاقت فرسا از دیگر انواع خشم غیر قابل کنترل است. این خشم هنگامی رخ می دهد که ما احساس کنیم که شرایط از کنترل مان خارج شده است و در نتیجه احساس ناامیدی و شکست خواهیم کرد.

خشم طاقت فرسا هنگامی که مسئولیت های بسیار زیاد و سنگینی به ما داده شده و یا حوادث ناگواری در زندگی رخ می دهد، ظاهر می شود.

استراتژی های کنترل خشم

اگر شما دچار این نوع خشم می شوید حتما باید برای تسکین آن کاری کنید و از کسی کمک بخواهید.

اگر لازم است از خانواده ، دوستان و یا متخصص کمک بگیرید زیرا این خشم می تواند در محیط کار و مدرسه مشکل ایجاد کند و باعث دردسر شما شود.

با ریشه یابی استرس و خشم تان می توانید کنترل احساسی و رفتاری خود را دوباره بدست آورید.

نوع ششم: خشم نفوذی – تهاجمی

خشم نفوذی – تهاجمی نوعی خشم اجتنابی است. اگر شما چنین خشمی دارید، ممکن است از قرار گرفتن در بسیاری از موقعیت ها خودداری کنید و یا هرگونه ناامیدی که در شما وجود دارد را انکار کنید.

انواع خشم نفوذی – تهاجمی می تواند به صورت زبانی، طعنه، سکوت مطلق و تمسخر و یا حتی رفتار هایی مانند طفره رفتن ظاهر شود

هنگامی که فردی به این نوع خشم دچار می شود شاید اصلا متوجه نشود که خشمی در او وجود دارد که می تواند عواقب شخصی بسیاری در پی داشته باشد.

استراتژی های کنترل خشم نفوذی – تهاجمی

تکنیک های ارتباطی مثبت را بیاموزید و ترس تان را تسکین دهید. با بهبود توانایی توصیف احساسات و شکست های درونی خود می توانید روابط شخصی خود را بهبود ببخشید.

نوع هفتم خشم قصاصی

خشم قصاصی در حقیقت واکنشی به احساس تهدید و یا خطر، از جانب فرد دیگری می باشد. این خشم یکی از رایج ترین انواع خشم است و با انتقام یک اشتباه تحریک می شود.

خشم قصاصی یک خشم عمدی و هدفمند است.  فرد با این خشم خود می تواند باعث ترس دیگر افراد شود و با کنترلی که بر شرایط دارد، تشویش را افزایش دهد.

استراتژی های کنترل خشم

اگر خشم قصاصی شما هدفمند و درونی است، بهتر است پیش از ابراز آن اندکی فکر کرده و سپس عمل کنید.

خشم و واکنش شما می تواند شرایط را بهتر و یا بد تر کند. با جلوگیری از بدتر شدن اوضاع می توانید عواقب منفی و ناخواسته ی خشم تان را نیز خنثی کنید

نوع هشتم: خشم خودآزار

خشم خودآزار از دیگر انواع خشم است که بر اساس شرمندگی و خجالت زدگی فرد ایجاد می شود.

اگر شما احساس ناامیدی، بی ارزشی، و یا شرم می کنید، ممکن است این احساسات منفی را درونی کرده و با استفاده از جملات آزار دهنده ، تفکرات منفی، آزار فیزیکی خود و یا انجام رفتار های منفی و اختلالات رفتاری خود را آزار دهید.

بنابراین با این رفتار ها و احساسات، ناامید تر شده و بیشتر احساس بی ارزشی خواهید کرد.

استراتژی های کنترل خشم خود آزار

تکنیک های بازیابی شناختی را آموخته و از آن ها برای برطرف کردن چالش های رفتاری، و هر گونه آزار به خود و اختلالات فکری و تجارب منفی تان استفاده کنید.

مدیتیشن نیز می تواند به شما کمک کند تا در زمان حال زندگی کرده و با این رفتار های آزار دهنده مقابله کنید.

نوع نهم: خشم زبانی

اغلب به نظر می رسد که خشم زبانی از خشم رفتاری خطرناک تر است، اما می تواند نوعی آزار احساسی و فیزیکی نیز تلقی شود.

خشم زبانی می تواند با فریاد زدن، تهدید، سرزنش، طعنه، تمسخر، و انتقاد های شدید ابراز شود

اگر شما فردی را با زبان تان مورد خشم خود قرار دهید، باید پس از آن از او عذر خواهی کرده و ابراز شرمندگی کنید.

استراتژی های کنترل انواع خشم زبانی

حتی اگر خشم و کلمات بد و منفی بر سر زبان تان باشند نیز، نفس عمیق بکشید و سپس صحبت کنید. هر چقدر هم تلاش کنید، باز هم هنگامی که عصبانی هستید، جملات و حرف ها بدون فکر کردن بر روی زبان تان می آیند.

 

پس یکی از بهترین راه های کنترل انواع خشم به تعویق انداختن حرف هایی است که می خواهید بگویید

شما با تمرین به راحتی می توانید خشم زبانی تان را به خشم جسور تبدیل کنید (نوع اول).

نوع دهم: خشم آنی یا فرار

اگر شما چنین خشمی دارید، احتمالا خیلی سریع نسبت به ناراحتی ها و آزار های اطرافیان واکنش نشان می دهید- چه این آزار ها کوچک و چه بزرگ باشند.

هنگامی که شما عصبانی می شوید، به سرعت آرام شده و دیگر عصبانی نیستید.

متاسفانه خشم فرار می تواند بسیار مخرب باشد و اطرافیان را آزار دهد. این نوع خشم اگر بدون کنترل باقی بماند، بسیار خطرناک است

استراتژی های کنترل خشم آنی

علائم و نشانه های فیزیکی را که باعث برون ریزی خشم می شوند را شناسایی ، و از تکنیک های رلکسیشن استفاده کنید (مانند تنفس عمیق) تا از عواقب منفی آن نیز جلوگیری کنید.

انواع خشم بسیار هستند و باعث عصبانیت شما می شوند، اما این ۱۰ مورد در بین افراد بسیار رایج تر می باشند.

تحقیقات بسیار زیادی در مورد راه های مدیریت و کنترل خشم وجود دارند اما راه هایی که در بالا ذکر کردیم از جمله بهترین و قوی ترین آن ها می باشند که می توانند به شما در کنترل خشم – چه از نظر احساسی و چه از نظر فکری کمک کنند.

برای کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با ما تماس بگیرید.

لطفا نظرات و دیدگاه های خود را با ما به اشتراک بگذارید.