من و اعتماد به نفس فرزندم

اعتماد به نفس مجموعه‌ای از باورها و احساساتی است که ما در مورد خود داریم و در واقع درک ما از خودمان است. این که ما چگونه خود را تعریف می‌کنیم روی انگیزه‌ها، نظرات و رفتارهای ما تاثیرگذار بوده و در احساسات ما موثر است.

یکی از روشهای درست تربیتی، ایجاد اعتماد به نفس و اتکای به خود در فرزندان است. پدر و مادرانی که خود دارای اعتماد به نفس هستند کودکانی با این ویژگی خواهند داشت. ایجاد اعتماد به نفس در کودک ممکن است دشوار به نظر برسد. اما احساس ارزش فردی پایه‌های آینده‌ی فرزندتان را پی می‌ریزد، زمانی که باید چیزهای تازه را به تنهایی تجربه کند. جین نلسون، درمانگر خانواده در کالیفرنیا می‌گوید «اعتماد به نفس نتیجه‌ی احساس تعلق است، باور به این که می‌توانیم، و دانستن این که همکاری‌هایمان را ارزش می‌نهند و قدر می‌دانند. هدف شما در مقام والد، باطمینان خاطر از این است که فرزندتان غرور و احترام به خود را در درون خود و همین طور ایمان به توانایی‌ خود در مقابله با چالش های زندگی را رشد داده است.»

اما شما والدین عزیز چگونه می‌توانید به تربیت کودکی با اعتماد به نفس مناسب کمک کنید؟ نکات زیر می‌تواند راهگشا باشد:

 
مقایسه ممنوع!

جملاتی مانند: «چرا نمیتونی مثل دوستت خوب باشی؟» به فرزند شما این پیغام را القا می کند که او خوب نیست و برای شما ارزش و احترامی ندارد. حتی مقایسه های مثبت همچون: «تو بهترین ورزشکار هستی» نیز به روحیه و اعتماد به نفس کودکان لطمه وارد می کند. باید بدون اینکه او را با دیگران مقایسه کنید  یا او را بالا ببرید و از دیگران بهتر نشان دهید یا او را تحقیر کنید به او حس ارزشمند بودن بدهید. باید بداند کاری که انجام می دهد بدون قیاس با دیگران درست یا نادرست است.

کارهای مثبت او را تحسین کنید.

همه انسان ها از تحسین شدن و مورد تشویق قرار گرفتن لذت می برند. همین باعث می شود تا کارهای مثبت بیشتری انجام دهند و بیشتر مورد تشویق قرار بگیرند. مثلا زمانی که پدر به منزل می آید بگویید که فرزندتان در کارهای خانه به شما کمک کرده است. این باعث میشود تا کودک احساس فوق العاده ای پیدا کند.

یا مثلا به جای گفتن «آفرین» به او بگویید: «ممنون که با حوصله در کنار من در صف ایستادی». این حرف باعث می شود تا کودک احساس ارزشمند بودن پیدا کند و متوجه شود چه کار درستی انجام داده است.

خطر کردن را به او بیاموزید.

این شهامت را در وجود فرزند خود پرورش دهید تا مسایل جدید را امتحان کند. غذاهای جدید امتحان کند، با افراد جدید دوست شود. به او بیاموزید بدون خطر کردن در زندگی نمی تواند موفق شود. البته میزان این ریسک ها باید کنترل شده باشد.

سپس، به او اجازه دهید برای به نتیجه رساندن تلاش های خود سماجت به خرج دهد. به این معنا که همین که دچار ناامیدی شد فورا به کمک او نشتابید. اگر مثلا نمی توانست اسباب بازی خود را درست کند، سریع نگویید من برایت انجام می دهم. این کار به اعتمادبه نفس کودک لطمه می زند.

توجه فراموش نشود.

توجه ویژه خود را همیشه به فرزندتان نشان دهید. این باعث می شود تا کودک به طور غیرمستقیم درک کند تا چه اندازه برای او ارزش قایل هستید. این توجه زمان زیادی از شما نمی گیرد. مثلا وقتی در حال چک کردن کارهای خود هستید، می توانید چند دقیقه از کار دست بکشید و به حرف های او گوش کنید. یا هنگامی که سوالی از شما می پرسد با دقت به او پاسخ دهید و در آن لحظه کوتاه، کارهای دیگر خود را کنار بگذارید. در چشمان او نگاه کنید تا باور کند واقعا به او توجه دارید و همه حرف هایش را می شنوید. اگر کودک با حرف های زیاد خود شما را از کارهایتان انداخت، بدون اینکه نیاز او را نادیده بگیرید از او بپرسید مثلا نقاشی کشیدن او چقدر طول می کشد زیرا شما باید بروید و شام درست کنید.

احترام و صداقت متقابل را به کودک نشان دهید.

سعی کنید با مخالفت ها موافق باشید، خواسته های خود را برای صحبت کردن درباره موضوعات مختلف بیان کنید و همانطور که به صحبت کردن علاقه نشان می دهید، سعی کنید شنونده خوبی باشید. کودک را به سؤال کردن تشویق کنید و از پرسش هایش استقبال کنید و اگر جواب سؤالی را نمی دانید، صادقانه اعتراف کنید.

 
یک محیط دوستانه و امن برای کودک خود فراهم کنید.

کودکانی که احساس امنیت نمی‌کنند یا در خانه در معرض سوءاستفاده هستند، دچار اعتماد به نفس پایین‌تری می‌شوند. کودکی که دائم شاهد دعوا و جر و بحث والدین باشد، افسردگی می‌گیرد. همچنین در مدرسه دچار مشکل شده و با دوستانش نمی‌تواند ارتباط خوبی برقرار کند و همین عوامل باعث تحت تاثیر قرار گرفتن اعتماد به نفسش می‌شود. با کمی کمک، کودک می‌تواند اعتماد به نفس خود را افزایش داده و شادتر باشد و زندگی بهتری را تجربه کند.